نکته حائز اهمیت این است که با توجه به تمام محدودیت‌های موجود در کشورهای عربی، مردم این کشورها حامی‌مسئله فلسطین هستند و هرساله راهپیمایی روز قدس را پرشور برگزار می‌کنند و در این راه گاهاً شهید و یا زخمی‌نیز می‌شوند.
پرونده ویژه‌ی «بررسی دلایل حمایت از
فلسطین»
؛
شماره
سیزدهم: جایگاه روز قدس در جهان عرب
پایگاه صهیون‌پژوهی خیبر ، باتوجه به حلول ماه مبارک رمضان و نزدیک‌شدن به روز جهانی قدس مجموعه‌ای از یادداشت‌ها، گزارش‌ها و گفت‌و‌گوها پیرامون مسئله حمایت از فلسطین توسط پایگاه صهیون‌پژوهی خیبر منتشر می‌شود.
مسئله فلسطین بعد از پیروزی انقلاب اسلامی‌ایران، به یکی از مهم‌ترین مسائل نظام جمهوری اسلامی‌تبیدل شد. قضیه‌ی فلسطین اگرچه مستقیماً به انقلاب ایران مربوط نبود، اما با گفتمان‌های انقلاب اسلامی‌هم‌سو بود و باید بدان توجه ویژه‌ای می‌شد.
یکی از نمادهای انقلاب اسلامی‌ارزش‌محوری آن است و بر همین اساس، حضرت امام خمینی (ره) جمعه آخر ماه مبارک رمضان را به عنوان روز جهانی قدس معرفی کردند. البته انقلاب اسلامی‌از همان روزهای نخست نسبت به بحث قدس و فلسطین توجه ویژه‌ای داشت؛ برای مثال در روزهای ابتدایی شکل‌گیری جمهوری اسلامی‌سفر «یاسر عرفات» به ایران انجام گرفت و همچنین اکثر مقامات جمهوری اسلامی‌با گروه‌های فلسطینی همکاری داشتند. بنابراین بحث فلسطین برای انقلاب اسلامی‌ناآشنا نبود.
خطر حیات رژیم صهیونیستی
اما چرا حضرت امام نسبت به قضیه فلسطین توجه ویژه‌ای داشتند؟ دیدگاه امام خمینی (ره) نسبت به اشغالگری صهیونیست‌ها تنها در مسئله قدس خلاصه نمی‌شود. به طورکلی صهیونیسم، تفکری توسعه‌طلب است و این توسعه‌طلبی گریبان‌گیر همه ملت‌های منطقه خواهد شد.
همان‌طور که اکنون شاهد هستیم، صهیونیست‌ها محوری را از کاخ سفید تا برخی کشورهای عربی تشکیل داده‌اند و این محور به تهدیدی برای تمام ملت‌ها تبدیل شده است. صهیونیسم جهانی همچنین امروزه در امور داخلی کشورها دخالت می‌کند و برای تأمین امنیت خود، امنیت منطقه و سایر نقاط جهان را خدشه‌دار کرده است.
فلسطین، اولویت اول جهان اسلام و جهان عرب
حضرت امام در مسئله روز قدس با افق بسیار بلند سخن گفتند و این تهدید را سال‌ها پیش گوش‌زد کردند که اولویت اول جهان اسلام و جهان عرب باید مسئله فلسطین باشد. متأسفانه هرگاه جهان اسلام و جهان عرب از این آرمان فاصله گرفتند و بحث فلسطین به مسئله‌ای عادی تبدیل و از اولویت خارج شد، ناامنی نیز در منطقه افزایش یافت.
پیشنهاد مطالعه:
پرونده ویژه| روز قدس محور وحدت در جهان اسلام
در سال‌های اخیر شاهد تلاش صهیونیست‌ها برای تشکیل مثلث عربی، عبری و غربی هستیم. همچنین صهیونیست‌ها به همراه متحدین خود می‌کوشند تا ایران را به عنوان ابرتهدید منطقه معرفی کنند. درصورتی که جمهوری اسلامی‌نه تنها تهدید نیست، بلکه نیروی است که کمک می‌کند تا امینت منطقه به شکل درون‌زا برقرار شود.
اما محور عربی، عبری و غربی اولویت منطقه را از قضیه فلسطین به بحث جمهوری اسلامی‌تغییر داده‌اند. سران این محور با این آدرس غلط کار را به جایی رساندند که قضیه فلسطین چهره‌ای معمولی به خود گیرد تا صهیونیست‌ها بتوانند برنامه‌های رؤیاگونه چندین سال پیش خود را اکنون مجدداً پیگیری کنند.
برای مثال آمریکا بیت‌المقدس را به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمت شناخت اما جهان اسلام واکنش مناسبی را بروز نداد. از طرف دیگر حاکمیت رژیم صهیونیستی بر بلندی‌های جولان از سوی کاخ سفید به رسمیت شناخته می‌شود و بازهم جهان عرب پاسخ درخوری نمی‌دهد.
واقعیت امر این است که هرگاه مسئله فلسطین از اولویت جهان اسلام خارج شود، صهیونیست‌ها به اهداف خود نزدیک‌تر خواهند شد. از آن‌جا که امنیت اسرائیل در ناامنی منطقه است، بنابراین رژیم صهیونیستی می‌کوشد تا بی‌ثباتی را بر منطقه غالب کند و خود از این فضای ناآرام نهایت استفاده را ببرد.
مقاومت اسلامی‌تهدیدی جدی برای رژیم صهیونیستی
پیش از وقوع انقلاب اسلامی، فعالیت‌هایی بر پایه‌ی اندیشه‌های ملی‌گرایانه و افکار چپ صورت می‌گرفت و از آن‌جا که این ایدئولوژی‌ها پاسخگوی مسئله قدس نبودند دچار استحاله شده و در روند سازش هضم می‌شدند. اما انقلاب اسلامی‌با دمیدن در روح ارزش‌های اسلامی‌موجب به وجود آمدن جریان مقاومت اسلامی‌شد.
امروزه مقاومت اسلامی‌یکی از بزرگ‌ترین تهدیدهای رژیم صهیونیستی است. همین مقاومت اسلامی، بدون انجام مذاکره و توافق با اسرائیل و تنها به واسطه مقاومت موفق شد اسرائیل را از جنوب لبنان اخراج کند. همچنین مقاومت اسلامی‌در سال ۲۰۰۵ م باعث خروج نیروهای رژیم صهیونیستی از نوار غزه شد.
مقاومت، تنها راه موجود برای شکست اسرائیل
بنابراین به نظر می‌رسد تنها راه موجود برای آزادسازی سایر سرزمین‌های اسلامی‌و عربی از چنگ صهیونیست‌ها، مقاومت و استقامت باشد. مقاومت اسلامی‌و پیروزهای آن نیز همگی از انقلاب اسلامی‌نشأت گرفتند. مقام معظم رهبری نیز پس از حضرت امام (ره)، سیر اندیشه‌های امام را پیش گرفتند و با وجود تمام هزینه‌ها باعث قدرت گرفتن جریان مقاومت و تضعیف اسرائیل شدند.
اگر به اواخر دهه ۷۰ نظر بیفکنیم می‌بینیم که رژیم صهیونیستی بدون دغدغه خاصی درحال پیش‌برد اهداف و گسترش سرزمین‌های تحت‌اشغال خود در منطقه بود؛ اما امروز شاهد این هستم که مقاومت اسلامی‌به بزرگ‌ترین تهدید برای محور عبری، غربی و عربی تبدیل شده است و این تهدید ناشی از این است که صهیونیست‌ها به دنبال ناامنی منطقه و مقاومت خواهان ثبات پایدار در منطقه است.
تأثیر روز قدس بر امنیت منطقه
البته تا زمانی که اشغالگران صهیونیست در منطقه حضور داشته باشند، خاورمیانه رنگ ثبات و نظم دائمی‌به خود نخواهد دید. لذا به نظر می‌رسد توجه ویژه به روز قدس موجب می‌شود تا روند ارزشی که امام خمینی (ره) آن‌را پایه‌ریزی کردند و رهبری معظم آن‌را ادامه دادند، حفظ شده و ادامه پیدا کند تا این‌که منطقه به صلحی با ثبات و پایدار دست یابد.
مسائلی نظیر روند سازش برای صلح خاورمیانه گاهاً مطرح می‌شوند، اما واقعیت این است که مسئله عدم ثبات در منطقه باید به صورت ریشه‌ای حل شود؛ راهکارهای موقت نیز نه تنها ثمربخش نخواهند بود، بلکه زمینه‌ساز بروز مشکلات دیگری در منطقه می‌شوند.
مشکلات موجود میان رژیم صهیونیستی و فلسطینی‌ها در نوار غزه درحالی به قوت خویش باقی است که روند سازش در این منطقه اجرایی شده اما ثمربخش نبوده است. باید دقت کرد که رژیم صهیونیستی رژیمی‌تمامیت‌خواه و توسعه‌طلب است و لذا تنها راه غلبه بر این رژیم مقاومت با رویکرد اسلامی‌است.
جایگاه روز قدس در جهان عرب
اکثر نظام‌های کشورهای عربی و برخی از کشورهای اسلامی‌به دلیل روابط عمیقی که با غرب دارند، به دنبال برنامه‌های غرب و به ویژه آمریکا هستند و از طرح‌های جمهوری اسلامی‌از جمله روز جهانی قدس حمایت نمی‌کنند.
سال‌های قبل شاهد سرکوب مردم در روز قدس توسط برخی از نظام‌های عربی و به ویژه حاشیه خلیج‌فارس و فرامنطقه‌ای بودیم. با وجود همه فشارهای موجود از سوی دولت‌های عربی اما مردم منطقه حامی‌بحث فلسطین هستند و این مسئله در نوار غزه و برخی از کشورهای غربی و عربی که فضای آزادتری دارند کاملا قابل مشاهده است.
وابستگی نظام‌های عربی به مستکبران
مسلماً نباید راهپیمایی روز قدس در کشورهای عربی را امری ساده تلقی کنیم؛ چراکه نظام‌های عربی به شکلی جدی با این تظاهرات برخورد می‌کنند و صهیونیست‌ها آن‌را به مثابه یک تهدید جدی به حساب می‌آورند.
متأسفانه نظام‌های عربی به آمریکا و رژیم صهیونیستی وابسته هستند و لذا تظاهرات‌کنندگان در کشورهای عربی با چالش‌های حکومتی و دولتی مواجه هستند. البته این چالش‌ها کار خاصی را پیش نبرده‌اند و مردم مراسم روز قدس را هر ساله پرشور و با قدرت برگزار می‌کنند تا آرمان فلسطین و نابودی رژیم صهیونیستی هرچه سریع‌تر محقق شود.
ایستادگی برخی از دولت‌های عربی و اسلامی‌در مقابل جریان روز قدس به این دلیل است که این نظام‌ها به جای اتکاء به مردم خود، به آمریکا و رژیم صهیونیستی وابسته هستند. نتیجه این که دولت‌های عربی حاشیه خلیج‌فارس، امنیت داخلی و بین‌المللی و حیات خود را در گرو همراهی با مستکبران می‌بینند.
قدرت‌های بزرگ جهانی نیز همگی رویکردهای ویژه‌ای نسبت به صهیونیست‌ها دارند و همواره حامی‌اسرائیل هستند. بنابراین دولت‌های عربی به جهت وابستگی به قدرت‌های بزرگ جهانی، سیاست دفاع از اسرائیل را در پیش گرفته‌اند.
بحث معامله‌ی قرن از جمله سیاست‌های آمریکایی – صهیونیستی است که اخیراً مطرح شده است و متأسفانه بسیاری از دولت‌های عربی و اسلامی‌سیاست سکوت را در مقابل آن برگزیده‌اند. انفعال دولت‌های عربی در برابر این طرح شیطانی، نشان می‌دهد این نظام‌ها منافع ملت‌های خود را فدای منافع شخصی و سیاسی خود کرده‌اند.
پناه به دامان نا امن رژیم صهیونیستی
امروز بر کسی پوشیده نیست که کشورهای عربی از نظر امنیتی به طور کامل به آمریکا وابسته هستند و سعی می‌کنند با خرید سلاح از ایالات متحده، امنیت خود را تأمین کنند. همچنین این کشورها برای بقای حضور خود در منطقه و رأس قدرت در کشورهای عربی لاجرم مجبور هستند به دامان رژیم صهیونیستی پناه ببرند و از این رژیم کمک بخواهند. اسرائیل نیز قطعاً در قبال این حمایت از نظام‌های عربی انتظار کمک و حمایت دارد.
برای مثال مقامات عربستان سعودی اعتراف می‌کنند که امنیت خود را با کمک آمریکایی‌ها تأمین می‌کنند. این نگاه برون‌زا در حوزه امنیت همان هدفی است که اسرائیل آن‌را دنبال می‌کند و سعی دارد امنیت همه کشورهای منطقه را از حالت درون‌زا به حالت برون‌زا تغییر دهد تا کشورهای خاورمیانه با آمریکا و رژیم صهیونیستی هم‌سو شوند و سیاست‌های مستکبران را اجرا کنند.
امام خمینی (ره) سال‌ها پیش از این‌که اتفاقات فعلی در منطقه رخ دهد، این نکته را گوش‌زد کردند که وجود رژیم صهیونیستی باعث به وجود آمدن ناامنی در منطقه می‌شود و امنیت به منطقه باز نمی‌گردد تا این غده‌ی سرطانی از بین برود.
مردم کشورهای عربی، حامیان مسئله فلسطین
با این همه اما روز جهانی قدس با اقبال گسترده مردم در کشورهای عربی مواجه است؛ دولت‌های عربی اگرچه مخالف برگزاری این مراسم هستند، اما همین مسئله موجب می‌شود تا ارزش راهپیمایی مردم در کشورهای عربی بیشتر شود. مردم در کشورهای حاشیه خلیج‌فارس با محدودیت‌ها و سرکوب‌های بسیاری مواجه هستند اما دست از آرمان فلسطین نکشیده و هرساله مراسم روز قدس را پرشورتر برگزار می‌کنند.
گاهاً نیز تظاهرات‌کنندگان در کشورهای عربی منطقه با برخوردهای خشن مواجه شده و کشته یا زخمی‌می‌شوند، اما همچنان برای شرکت در مراسم روز قدس مصمم هستند. چنانچه برخوردهای امنیتی کاهش یابد قطعاً مراسم روز قدس پرشورتر و با جمیعت بیش‌تری برگزار خواهد شد.
محدودیت‌های برگزاری مراسم روز قدس در کشورهای عربی
معمولاً کشورهای عربی از تظاهرات و تجمعات مردمی‌ترس داشته و بیم آن دارند که این تظاهرات به ابعاد دیگر تسری پیدا کند، لذا مانع از برگزاری مراسم روز قدس می‌شوند. عربستان سعودی سال‌ها است که از تظاهرات روز قدس جلوگیری می‌کند؛ نظام‌های عربی دیگری نظیر امارات نیز به شکل جدی مخالف برگزاری مراسم روز قدس هستند و تظاهرات‌کنندگان را شدیداً سرکوب می‌کنند.
در این بین کشورهایی مانند اردن، بحرین، کویت و مصر اگرچه محدودیت‌هایی را برای این روز در نظر می‌گیرند اما نسبت به عربستان و امارات فضای بازتری دارند و مراسم روز قدس در این کشورها برگزار می‌شود؛ البته که تظاهرات‌کنندگان با سرکوب و مقابله مواجه می‌شوند.
روز قدس عامل نابودی معامله‌ی قرن
همه اندیشمندان و سیاستمداران جهان و به خصوص غربی‌ها امروز به این نکته اذعان دارند که راهپیمایی و تظاهرات تأثیر به سزایی در جریانات و حوادث سیاسی دارد. حضرت امام خمینی (ره) سال‌ها پیش بحث راهپیمایی در حمایت از فلسطین را مطرح کردند و امروزه متفکرین غربی، اهمیت بالای این مسئله در فعل و انفعالات سیاسی را تأیید می‌کنند.
لذا احتمال اجرای معامله‌ی قرن با برگزاری مراسم روز قدس کاهش خواهد یافت. البته همان‌طور که رهبر معظم انقلاب فرمودند قطعاً این طرح شیطانی عملیاتی نخواهد شد؛ اما یقیناً راهپیمایی روز قدس در شکست نهایی و پایان این پروژه تأثیر بسیاری خواهد داشت.
جمع‌بندی
حضرت امام خمینی (ره) با تخصیص دادن آخرین جمعه از ماه مبارک رمضان به روز جهانی قدس، در حقیقت این نکته را گوش‌زد کردند که حیات اسرائیل موجب به وجود آمدن ناآرامی‌در منطقه است و این غده‌ی سرطانی باید از بین برود تا منطقه به ثبات برسد.
امروزه اگرچه مراسم روز قدس در ایران بسیار باشکوه برگزار می‌شود، اما برخی از کشورهای عربی و اسلامی‌به جهت وابستگی به مستکبران عالم، با برگزاری راهپیمایی در این روز مخالفت کرده و نسبت به این مسئله شدیداً برخورد می‌کنند.
اما نکته حائز اهمیت این است که با توجه به تمام محدودیت‌های موجود در کشورهای عربی، مردم این کشورها حامی‌مسئله فلسطین هستند و هرساله راهپیمایی روز قدس را پرشور برگزار می‌کنند و در این راه گاهاً شهید و یا زخمی‌نیز می‌شوند.
حسین آجرلو ، کارشناس جهان عرب
لینک کوتاه: http://khbn.ir/C3ANY